Vì sao phụ nữ dễ mắc bệnh xương khớp hơn nam giới? Những yếu tố sinh học và lối sống ít ai ngờ tới
- iCCARE MKT
- 1 ngày trước
- 6 phút đọc
Trong nhiều nghiên cứu y học, tỷ lệ phụ nữ mắc các bệnh lý xương khớp luôn cao hơn so với nam giới, đặc biệt là sau tuổi 40. Không ít chị em gặp phải các vấn đề như loãng xương, viêm khớp, thoái hóa khớp gối, đau vai gáy, thoát vị đĩa đệm… khiến chất lượng cuộc sống suy giảm đáng kể. Vậy vì sao phụ nữ dễ mắc bệnh xương khớp hơn nam giới? Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ này? Và làm thế nào để phòng ngừa hiệu quả? Cùng aloxuongkhop khám phá qua bài viết dưới đây.
Tỷ lệ mắc bệnh xương khớp ở phụ nữ: Những con số biết nói
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có tới 60 – 70% bệnh nhân xương khớp là phụ nữ, và tỷ lệ này còn cao hơn ở nhóm tuổi sau mãn kinh. Tại Việt Nam, nhiều khảo sát cho thấy phụ nữ trong độ tuổi từ 45 – 65 dễ bị loãng xương, thoái hóa khớp và đau cột sống cổ, thắt lưng nhiều gấp 2 – 3 lần nam giới cùng độ tuổi.
Vì sao phụ nữ dễ mắc bệnh xương khớp hơn nam giới?
Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này, và phần lớn liên quan đến đặc điểm sinh học, nội tiết và lối sống của phụ nữ:
1. Nội tiết tố estrogen suy giảm
Estrogen – một hormone chủ yếu ở nữ giới – đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì mật độ xương. Khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, lượng estrogen suy giảm đột ngột, khiến tốc độ mất xương diễn ra nhanh hơn, dễ dẫn đến loãng xương, gãy xương, đặc biệt là xương cổ tay, cột sống và cổ xương đùi.
Ngoài ra, estrogen còn ảnh hưởng đến sụn khớp và các mô liên kết. Sự thiếu hụt nội tiết tố này làm giảm độ đàn hồi của khớp, tăng nguy cơ thoái hóa và viêm.
2. Cấu trúc cơ – xương và dây chằng yếu hơn
Cơ thể phụ nữ thường có khối lượng cơ bắp thấp hơn và mật độ xương nhỏ hơn nam giới. Hệ thống dây chằng quanh khớp ở phụ nữ cũng mềm và đàn hồi hơn, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai hoặc hành kinh do ảnh hưởng của hormone relaxin – một chất giúp làm mềm mô liên kết để chuẩn bị cho sinh nở.
Tuy nhiên, điều này lại vô tình làm giảm độ ổn định của khớp, dễ dẫn đến tình trạng trật khớp, căng cơ và viêm quanh khớp trong các hoạt động thường ngày.
3. Áp lực từ vai trò chăm sóc gia đình
Phụ nữ thường đảm nhận nhiều vai trò cùng lúc: chăm sóc con cái, việc nhà, công việc xã hội… Điều này khiến họ ít có thời gian nghỉ ngơi, luyện tập, và thường xuyên mang vác sai tư thế khi làm việc nhà như lau nhà, bế con, nấu nướng. Những yếu tố này tích lũy lâu ngày gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ cơ xương khớp.
4. Lối sống ít vận động
Nhiều phụ nữ, đặc biệt là nhân viên văn phòng, có thói quen ngồi lâu, ít vận động hoặc không luyện tập thể dục thường xuyên. Lối sống này làm giảm lưu thông máu đến khớp, gây thoái hóa và cứng khớp, đặc biệt là vùng cổ, lưng và hông.
Các bệnh xương khớp phụ nữ dễ mắc phải
Phụ nữ có thể mắc tất cả các bệnh lý xương khớp, tuy nhiên một số tình trạng xuất hiện với tần suất cao hơn:
1. Loãng xương
Là tình trạng phổ biến nhất ở phụ nữ mãn kinh. Loãng xương khiến xương giòn, dễ gãy, đặc biệt ở vùng hông, cột sống và cổ tay. Nhiều trường hợp chỉ cần va chạm nhẹ cũng có thể dẫn đến gãy xương nghiêm trọng.
2. Thoái hóa khớp gối và cột sống
Tư thế sai, trọng lượng cơ thể tăng nhanh sau sinh, mang giày cao gót thường xuyên… là những nguyên nhân khiến phụ nữ dễ bị thoái hóa khớp gối và đốt sống cổ, thắt lưng.
3. Viêm khớp dạng thấp
Là bệnh tự miễn có tỷ lệ nữ giới mắc cao hơn nam gấp 2 – 3 lần. Bệnh gây sưng đau, cứng khớp buổi sáng, đặc biệt ở các khớp nhỏ như ngón tay, cổ tay, cổ chân.
4. Hội chứng đau cơ xơ hóa
Một tình trạng đau mạn tính ảnh hưởng chủ yếu đến phụ nữ tuổi trung niên. Người bệnh cảm thấy đau lan tỏa khắp cơ thể, đi kèm mất ngủ, mệt mỏi và rối loạn tâm trạng.
Giải pháp giúp phụ nữ phòng ngừa bệnh xương khớp
1. Duy trì hoạt động thể chất đều đặn
Tập thể dục nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, bơi lội… giúp tăng cường sức mạnh cơ – xương và giữ khớp linh hoạt. Hoạt động thể chất còn hỗ trợ lưu thông máu đến các khớp, ngăn ngừa thoái hóa.
2. Bổ sung dinh dưỡng hợp lý
Chế độ ăn nên giàu canxi, vitamin D, omega-3 và protein để tăng cường sức khỏe xương khớp. Các thực phẩm tốt cho phụ nữ bao gồm: cá hồi, sữa chua, đậu nành, trứng, rau xanh đậm.
Nếu cần thiết, có thể bổ sung các sản phẩm chứa collagen type II, glucosamine, chondroitin hoặc estrogen thực vật (phytoestrogen) từ đậu nành nhằm hỗ trợ sụn khớp và nội tiết tố.
3. Điều chỉnh tư thế sinh hoạt và làm việc
Học cách nâng đồ vật đúng cách, tránh cúi gập lưng, hạn chế mang vác nặng. Nếu phải ngồi làm việc nhiều giờ, nên đứng lên đi lại và xoay vai – cổ sau mỗi 30 – 60 phút.
4. Khám sức khỏe định kỳ
Phụ nữ sau 40 tuổi nên kiểm tra mật độ xương định kỳ, siêu âm khớp hoặc chụp X-quang nếu có biểu hiện đau mạn tính. Việc phát hiện sớm giúp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Chiropractic – Phương pháp hỗ trợ điều trị xương khớp an toàn cho phụ nữ
Bên cạnh các biện pháp phòng ngừa truyền thống như tập luyện thể thao và chế độ dinh dưỡng hợp lý, chiropractic – một liệu pháp nắn chỉnh thần kinh cột sống có nguồn gốc từ Mỹ – đang trở thành lựa chọn ngày càng phổ biến cho phụ nữ mắc các vấn đề về xương khớp.
Chiropractic không sử dụng thuốc hay phẫu thuật. Thay vào đó, các chuyên gia trị liệu sẽ thực hiện nắn chỉnh nhẹ nhàng cột sống, khớp và các mô cơ nhằm:
Giảm áp lực lên dây thần kinh, cải thiện lưu thông máu
Giúp khớp vận động linh hoạt, giảm viêm và cứng khớp
Điều chỉnh sai lệch cấu trúc cột sống, hỗ trợ điều trị đau lưng, đau cổ, đau vai gáy, thoái hóa khớp gối, đau thần kinh tọa...
Phụ nữ sau sinh, người ngồi nhiều, ít vận động hoặc đang trong giai đoạn tiền mãn kinh – mãn kinh đặc biệt phù hợp với phương pháp này. Nhiều bệnh nhân đã cải thiện triệu chứng chỉ sau một vài buổi trị liệu mà không cần dùng thuốc kéo dài.
Lưu ý khi áp dụng trị liệu Chiropractic
Nên đến các trung tâm chuyên khoa trị liệu thần kinh cột sống có bác sĩ được đào tạo chính quy
Không tự nắn chỉnh tại nhà hoặc thực hiện ở những nơi không có chuyên môn
Phụ nữ mang thai hoặc có tiền sử chấn thương cột sống cần được bác sĩ thăm khám kỹ lưỡng trước khi thực hiện
Không chỉ do đặc điểm sinh học mà sự thay đổi nội tiết, lối sống và áp lực vai trò xã hội cũng khiến phụ nữ dễ bị tổn thương hệ xương khớp hơn nam giới. Tuy nhiên, hiểu đúng nguyên nhân và chủ động thay đổi từ sớm sẽ giúp bạn phòng ngừa, kiểm soát tốt các bệnh lý này để duy trì cuộc sống khỏe mạnh, năng động lâu dài.
Đừng để những cơn đau xương khớp cản trở bạn sống trọn từng khoảnh khắc. Hãy chăm sóc bản thân ngay hôm nay – vì sức khỏe của bạn là nền tảng cho cả gia đình hạnh phúc.
Comments